БӨӨС Хэдхэн хоногийн өмнө Коов “БНМАУ-ын 4 яамны үзлэгт нэр өрх, нэг хүн бэлтгэх үүрэг” гэсэн 1963 оны баримт бичиг нүүр хуудсандаа оруулсаныг манайхан уншсан байх. Тэрхүү хуучны баримт бичгийг уншихад Б.Цэнддоо ахын бичсэн “Соёлын довтолгоо Хоньчиноос барилгачин” ном санаанд орохын зэрэгцээ “бас л ядмаг байж дээ” гэсэн бодол төрсөн юм. Өнгөрсөн долоо хоногт автобусаар явж байгаад урд суудалд суусан дажгүй охины үсэнд хуурс үүрлэсэнийг хараад гэнэт санаж энэ тухайгаа сэрэмжлүүлэг болгон бяцхан “сарказм” нэмээд постоллоо. Ихэнх хүмүүс энгийнээр хүлээн авч байна. Зарим ахмад хүмүүс “дүү минь битгий хадуур” гэсэн бол нөгөө хэсэг нь “ах дүүгийн харилцаагаа таслана” гэжээ. Эмзэг хүмүүсийг ойлгоноо. Болно, бололгүй яахав, та бүхний сонголтыг би хүндэлнэ. Харин би юу постлохоо өөрөө мэдье. Хуурстсан охиныг ийм тийм гэж гоочлохгүй. Зүгээр л бидний ахуйн соёл ямар түвшинд байгааг харуулж байгаа юм. Өнгөрсөн зууны хоёрдугаар хагаст өрнөсөн соёлын довтолгооны нөлөөг 1950-1980 оныхон хангалттай хүртсэн, үр шим нь өнөөдөр ч гэсэн байгаа. Нэг сонин тохиолдолоо хуваалцмаар санагдлаа. Зах зээлд дөнгөж ороод байхад садангийн хүн шар өвчин тусдаг юм байна. Бөөс залгиулвал сайн гэж хаанаас ч сонссон юм намайг бөөс олж ир гээд явууллаа. Далай ээж захын хажуугаар явж байтал траншейны хоёр хүүхэдтэй тааралдаад “бөөс байна уу” гэсэн чинь ичээд, инээлдээд сүйд боллоо. Мянган төгрөг харуулаад нүдээ ирмэсэн чинь “байна” гэхгүй мөртлөө бараадаад дагаад байх юм. Хэсэг байж байтал арай нүүрэмгий нь ирснээ “ахаа, манай найзад байгаа гэнээ” гэхээр нь хармаанд байсан пеницилиний шил өгөөд орц руу оруулчихлаа. Удалгүй хоёр хүү гарч ирээд 1000 төгрөгөө авч, нас биед хүрсэн хоёр бөөстэй пеницилиний шилийг өгснөө “дахиад хэрэг болвол хэлээрэй” гэснээ пижигнэтэл гүйлдэн алга болсон юм. Тэртээ 30 гаруй жилийн өмнө бөөс эргэн ирсэн жишээ юмдаа. Бөөс ор мөргүй устаагүй байх л даа. Цэцэрлэгт, бага ангид байхад багш ариун цэврийн үзлэг хийж, бидний үс толгойг ухдаг байсан. Гэхдээ бөөс олддоггүй байлаа. Одоо ч гэсэн багш нар шалгадаг хэвээрээ байх... Одоо гэснээс хатагтай Лхагвадулам эгчээс өөр залуу үед гоо зүйн соёл олгох ажил эрхэлдэг хүмүүс байдаг юм уу? Соёлын тухай “сэртэл” сэнхрүүлэх шидтэй С.Баясгалан багшийн номнууд бараг харагдахгүй болжээ. Долгион, Батжав гээд ах нар хэрхэн соёлтой амьдрах тухай бишгүй ярьж байна. Хэдий наргиан ч гэсэн долоо хоног бүрийн пүрэв гарагт бөөнөөрөө хумсаа авдаг соёл бий болсон. Энэ мэт ахуйн соёлтой холбоотой асуудлыг ямар байгууллага хариуцдаг юм бол? Эрүүл мэндийн яам уу эсвэл соёлын яам уу? Уг нь хэн нэгэн баагийд үүрүүлэлгүй хувь хүн өөрөө хариуцвал дээр л дээ. Гэхдээ бас нэг юмыг баалаад суух нь зугаатай хахахаха. Ном мом орчуулж суухынхаа оронд хажуудахынхаа үс гэзгийг хардаг болоё. Өрөөлийг хэлэлтгүй өөрийнхөө үсэн бүрхүүлтэй гадаргууг ч бас анзаарч байя. Та нар ч бас ажиглаж байгаарай Гамбино 2022 оны наймдугаар сарын 16